Türkiye yeşil sanayi projesi

Ahmet KARATAŞ

02.10.2023 - 11:20 Yayınlanma

23.10.2023 - 11:22 Güncelleme

Türkiye’de sanayinin sürdürülebilir ve verimli yeşil dönüşümünü desteklemek amacıyla Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, TÜBİTAK ve KOSGEB tarafından ‘Türkiye Yeşil Sanayi Projesi’ yürütülecek. Dünya Bankası desteğiyle yürütülecek projenin toplam bütçesi 450 milyon dolar.

Teknoloji tabanlı başlangıç firmaları, KOBİ’ler ve büyük firmaların yanı sıra üniversiteler, araştırma altyapıları ve kamu araştırma merkezleri de bu desteklerle yeşil dönüşüm odaklı teknoloji çözümleri geliştirecek. Bu projeler, yeşil üretime daha yüksek enerji ve kaynak verimliliğine katkıda bulunan Ar-Ge, prototip ve standart geliştirme ile yeni ürün veya süreç geliştirmeyi içerecek.

3 BİLEŞEN

Proje, üç bileşenden oluşuyor. Birinci bileşen KOSGEB, ikinci bileşen TÜBİTAK, üçüncü bileşen Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yürütülecek.

1. Projenin birinci bileşeni KOSGEB tarafından yürütülecek. Birinci bileşende KOBİ’lerin yeşil dönüşüm faaliyetlerine yönelik 250 milyon dolarlık kredi kullandırılacak.

Söz konusu kredi ile yenilenebilir enerji, kaynak verimliliği, atık yönetimi, döngüsel ekonomi ve benzeri tematik alanlarda sanayi işletmeleri tarafından gerçekleştirilecek faaliyetler desteklenecek.

2. Projenin ikinci bileşeni TÜBİTAK tarafından yürütülecek olup proje bütçesi 175 milyon dolar. Proje kapsamında hibe ve geri ödenebilir finansman sağlanacak.

Bu bileşen kapsamında firmalara yeşil dönüşüm süreçlerinde yol gösterecek mentorluk faaliyetleri ve firmaların ihtiyaç duydukları teknoloji tabanlı çözümlerin geliştirilmesine yönelik Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri desteklenecek.

Projenin hedef aldığı kesim; yeşil teknoloji, ürün veya süreçlerin geliştirilmesine yönelik yeşil yenilik faaliyetlerinde bulunan Türkiye’de yerleşik özel sektör firmaları. Hedef kitle KOBİ’ler, büyük firmalar ve firma konsorsiyumları (kamu araştırma enstitüleri ve üniversiteler dahil) olabilecek.

3. Projenin üçüncü bileşeni ve genel yönetimi, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yürütülecek. Üçüncü bileşen olan teknik destek bileşeni altında 25 milyon dolarlık bütçe ile aşağıda öngörülen faaliyetler yürütülecek:

Sanayide yeşil dönüşüme ilişkin ihtiyaçları sektör ve teknoloji bazında analiz etmek,
Yeşil teknoloji taksonomisini tanımlamak,
Proje ortaklarının ve paydaşlarının kurumsal kapasitelerini geliştirmek,
İmalat sanayinde ve alt sektörlerde sertifikalı yeşil dönüşüm uzmanları yetiştirerek imalat sektörünün kapasitesini geliştirmek,
‘Yeşil Sanayi İşletmesi’ sertifikasyonuna yönelik altyapıyı tasarlamak,
Sektörel düzeyde yeşil dönüşüm göstergeleri geliştirmek ve sanayinin yeşil dönüşümünü takip eden bilgi yönetim sistemi kurmak,
Yeşil dönüşüm konusunda ulusal düzeyde farkındalık oluşturmak.

Türkiye’nin tüm ihracatının yüzde 90’dan fazlasını sanayi ürünleri oluşturuyor ve bunun yüzde 40’ından fazlası Avrupa Birliği ülkelerine gerçekleştiriliyor. AB, Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (CBAM) kapsamında AB’ye ihraç edilen ürünler için daha katı karbon standartları benimseyeceğini açıkladı. Projeyle sanayi sektörünün karbon salımının azaltılmasını ve Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası anlaşmalara uyumunu sağlamak için harekete geçildi.