BEİJİNG, 5 Mart (Xinhua) -- Gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYİH) hedefi, hükümetin merakla beklenen ve Çin Başbakanı Li Keqiang tarafından Cumartesi günü yıllık oturumuna başlayan ulusal yasama meclisine sunulan çalışma raporundaki kilit hedeflerden birisi.
Li, "Büyük ekonomik toplamımız göz önüne alındığında, (Yıllık GSYİH hedefi) orta-yüksek oranda bir büyümeyi temsil ediyor ve proaktif olarak hareket etme yeteneğimizi gösteriyor" dedi.
Çin ekonomisi 2021 yılında yüzde 8,1 büyüme ile güçlü bir toparlanma yaşadı ve 2020 yılında da büyüme kaydeden tek büyük ekonomi oldu.
Analistler, dünya ekonomisinin pandemi ve jeopolitik gerilimler gibi diğer belirsizlikler nedeniyle hala artan baskılarla karşı karşıya bulunduğu bir dönemde, dünyanın ikinci büyük ekonomisi için yüzde 5,5 civarında bir büyüme hedefi konmasının, küresel ekonomik toparlanmaya önemli bir destek sağlamasını beklediklerini söylüyor.
GSYİH VE ÖTESİ
Raporda GSYİH hedefinin yanı sıra aralarında istihdam, yatırım, dış ticaret ve enflasyonun da bulunduğu çok sayıda başka kalkınma hedefi de açıklandı. Çin kaliteli kalkınma arayışına geçtiği için GSYİH artık tek başına bir kalkınma ölçütü değil. Çin bu yıl 11 milyonun üzerinde yeni kentsel istihdam yaratmayı, kentlerde gözlenen işsizlik oranını yüzde 5,5'in altında tutmayı, hububat üretimini 650 milyon metrik tonun üzerinde tutmayı ve açığının GSYİH'ye oranını yüzde 2,8 civarına düşürmeyi hedefliyor.
Bu hedeflerin asıl olarak istikrarlı bir istihdamın devam ettirilmesi, temel yaşam ihtiyaçlarının karşılanması ve risklere karşı önlem alınması ihtiyacı üzerine kurulduğunu söyleyen Çin Başbakanı, bunların son iki yılın ortalama büyüme oranları ve 14. Beş Yıllık Plan (2021-2025) hedeflerine uygun olduğunun da altını çizdi. Raporda, önemli ekonomik göstergelerin uygun bir aralıkta tutulması, reformların kararlılıkla derinleştirilmesi, inovasyon kaynaklı kalkınma stratejisinin uygulanması ve çok-yönlü bir kırsal canlandırmaya destek verilmesi dahil olmak üzere, Çin'in bu yıla ilişkin kilit görevlerine de ana hatlarıyla yer verildi.
Çin Sosyal Bilimler Akademisi'nde ekonomist ve ulusal siyasi danışman olan Zhang Yuyan Xinhua'ya, Çin'in yüzde 5,5'lik büyüme hedefiyle küresel ekonomik büyümenin itici gücü olmaya devam edeceğini söyleyerek ülkenin istikrarı korunurken ekonomik ilerleme kaydetme konusunda tam bir kapasiteye sahip olduğunu ekledi. Büyük küresel kuruluşlar daha önce, diğer faktörlerin yanı sıra pandeminin yarattığı şoklar ve artan enflasyonu gerekçe göstererek 2022 yılına ilişkin küresel ekonomik büyüme tahminlerini aşağı çekmişti.
Uluslararası Para Fonu Ocak sonunda yaptığı açıklamada, birçok ekonomi, tedarik kesintileri, enflasyonda artış, rekor borç oranları ve bitmek bilmeyen belirsizliklerle boğuştuğu için 2022 yılında küresel ekonomik büyümeye ilişkin Ekim ayında yaptığı tahmini 0,5 yüzde puan indirerek yüzde 4,4'e çekmişti.
Dünya Bankası Grubu da Ocak ortasında, Kovid-19 vakalarında sürekli olarak yaşanan yeniden artışlar, artan enflasyon ve süregelen arz darboğazları nedeniyle bu yılki küresel büyüme tahminini yüzde 4,1'e indirmişti.
Büyük küresel kuruluşlar artan küresel enflasyondan endişe ederken Çin, 2022 için tüm yıla ilişkin enflasyon hedefini yüzde 3 dolayında belirledi. Bu oran, IMF'nin gelişen piyasalar ve gelişmekte olan ekonomiler için yüzde 5,9'luk tahmininin çok altında bulunuyor. Geçtiğimiz yıl Çin'de enflasyon yavaş bir seyir izlerken tüketici fiyat endeksinde görülen artış yüzde 0,9 oldu.
Deloitte Çin CEO yardımcısı ve ulusal siyasi danışman Jiang Ying, Xinhua'ya yaptığı açıklamada, Çin'in uzun vadeli ekonomik temellerinin değişmediği düşünüldüğünde 2022 yılı hedeflerinin gerçekleştirilebilir olduğunu ve orta ve uzun vadede piyasa güveninin artırılmasına yardımcı olacağını ve böylelikle de küresel ekonomik toparlanmaya ivme kazandıracağını söyledi.
ÖNÜMÜDEKİ DÖNEMDE UMUTLAR VE GÜÇLÜKLER
Raporda Li ayrıca, artan dış belirsizlikler nedeniyle önümüzde dönemde baskı ve zorlukların varlığını sürdüreceğini söyledi. Li, Çin ekonomisinin 2022 yılında talep azalması, tedarik kesintileri ve zayıflayan beklentilerden oluşan üçlü bir baskıyla karşı karşıya bulunduğunu söyledi. Bu, Aralık 2021'de gerçekleştirilen Merkezi Ekonomik Çalışma Konferansı'nda varılan sonuçla da uyumlu bir değerlendirme.
Çinli yetkililer bu baskılara karşı koyabilmek için 2022'ye girerken orta vadeli krediler ile ters repo faiz oranlarının indirilmesinin yanı sıra piyasaya dayalı gösterge kredi oranlarında indirime gidilmesi de dahil olmak üzere bir dizi önlem aldılar.
Li, Çin'in yıllık hedefleri tutturabilmek için proaktif mali politikasını daha etkin durumda tutacağını ve ihtiyatlı para politikasının uygulanmasına hız kazandıracağını söyledi.
Yeni kredilerin ölçeğinin genişletilmesi, para arzı ve piyasaya verilen toplam finansmandaki artışların genel anlamda nominal ekonomik büyümeyle uyum içinde olmasının garanti edilmesi ve makro kaldıraç oranının genel olarak istikrar içinde yürütülmesi için çaba sarf edilecek.
Raporda, piyasa oyuncularının likidite taleplerine daha iyi cevap verebilmek için finansal kuruluşların kredi faiz oranlarını ve kredi masraflarını düşürmelerinin teşvik edileceği belirtildi. Rapora göre, Çin 2022 yılında üretim yapan mikro ve küçük ölçekli kuruluşları ve serbest meslek sahiplerini, toplam 2,5 trilyon yuana (yaklaşık 395 milyar ABD doları) varması beklenen vergi geri ödemeleri ve vergi indirimleri yoluyla desteleyen politikalarını genişletecek.
Li, yeni açılan işyerleri için muazzam potansiyel ve büyük ölçekli risk ve güçlüklerle mücadelede engin deneyim de dahil olmak üzere sürdürülebilir kalkınma için var olan birçok elverişli şartı gerekçe göstererek "hiç şüphe yok ki Çin ekonomisi aşağı yönlü her türlü baskıya karşı koyacak ve gelecekte uzun süre istikrarlı bir şekilde büyümeye devam edecektir" dedi.