Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın imzasıyla Resmi Gazete'de yayımlanan Karar'a göre, “İstanbul Sözleşmesi” adıyla bilinen “Kadınlara Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi” feshedildi. Karar, 9 sayılı Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin 3. maddesi gereğince alındı.
Türkiye, Sözleşme’yi imzaya açıldığı 11 Mayıs 2011 tarihinde imzalayan ilk ülke olmuş, 14 Mart 2012 tarihinde ise onaylamıştı.
Peki İstanbul Sözleşmesi hakkında neler biliyoruz?
İstanbul Sözleşmesi Nedir?
- Kadına şiddeti bir insan hakları ihlali olarak tanımlayan,
- Şiddetin temelinde toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin yattığını tespit eden,
- Kadına yönelik şiddeti ortadan kaldırmayı ve kadınların insan haklarını korumayı amaçlayan,
- Devletlerin şiddeti bitirmek için toplumsal cinsiyet eşitsizliğini hem yasalarında hem de toplumsal yaşamda hayata geçirmesini öneren,
- Kadına yönelik şiddettin ve ev içi şiddetin bitmesi için devletlerin kapsamlı ve bütüncül politikalar geliştirmesini belirten bir Avrupa Konseyi Sözleşmesidir.
İstanbul Sözleşmesi Nelerden Korur?
Kadınları, çocukları ve ev içi şiddete maruz kalan herkesi;
- Fiziksel şiddetten,
- Dijital şiddetten,
- Israrlı takipten,
- Ekonomik ve psikolojik şiddetten,
- Taciz ve tecavüz dahil her türlü cinsel şiddetten,
- Çocuk yaşta, erken ve zorla evlendirilmekten,
- Çocukları şiddet dolu evde büyümekten korur.
İstanbul Sözleşmesi Kimleri Korur?
- Birlikte yaşayıp yaşamadığına bakılmaksızın, ev içi şiddete uğrayan veya uğrama tehlikesi olan kadınları, çocukları, yaşlıları, engellileri, göçmen ve mültecileri, LGBTİ+ bireyleri korur.
- Şiddete uğrayan veya uğrama tehlikesi olan tüm kadınları ve kız çocuklarını korur.
İstanbul Sözleşmesi Kimden Korur?
- İşyerinde patronun, okulda öğretmenin, karakolda polisin ya da sokakta veya toplu taşımada tanımadığımız kişilerin tacizinden,
- Eşin, eski eşin ya da partnerin şiddetinden; ağabey, baba ya da diğer aile bireylerinin şiddetinden korur.
İstanbul Sözleşmesi Nerede Korur?
- Vatandaşlık durumuna göre ayrım yapmadan evde, sokakta, okulda, pazarda, işyerinde, toplu taşımada, ülke içinde veya dışında, dijital ortamda, özel ve kamusal hayatın her alanında şiddetten korur.
İstanbul'da imzaya açıldığı için ‘İstanbul Sözleşmesi' ismiyle anılan, kadına yönelik şiddetle mücadele kapsamında kabul edilen uluslararası bir sözleşme özelliği taşıyan İstanbul Sözleşmesi'nin Türkiye tarafından feshedilmesine toplumun çok geniş kesimlerinden tepki yağdı.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Gökçe Gökçen: TBMM’nin açık iradesini yok sayan ve İstanbul Sözleşmesi’ni hukuksuzca fesheden bu mantığın Türkçesi: “Kadınlar ikinci sınıf vatandaş olmaya devam etsin ve hatta öldürülsün.” Size ve tüm kötülüklerinize rağmen biz yaşayacağız ve Sözleşmeyi geri getireceğiz!
CHP Genel Başkan Yardımcısı Muharrem Erkek: Bu gece alınan kararlar sonrası kimse Türkiye’nin hukuk devleti olduğunu iddia edemez. Anayasal haklar güvence altında değildir. Tek adam rejimi sorunları, krizleri büyütüyor. Kimse unutmasın Anayasal haklarımıza sahip çıkacağız!
Gazeteci Fatih Portakal: Merkez bankası başkanı sabaha karşı tek bir kararname ile görevden alınıyor. İstanbul Sözleşmesi tek bir kararname ile yine sabaha karşı feshediliyor. Tek bir kişi tek bir imza. Bu kadar. Gerçekten ağlamak istiyorum artık…
Sanatçı Yekta Kopan: Uluslararası bir sözleşmenin ilk imzacısı, 11 Mayıs 2011’de ilk imzacısı, 24 Kasım 2011’de ilk onaylayan ülke oluyorsunuz. İmzasına ev sahipliği yaptığınız için adını koymuş oluyorsunuz. Ve bir gece yarısı bu sözleşmeyi kendi açınızdan feshediyorsunuz. İstanbul, İstanbul Sözleşmesi’nde yok.
Öte yandan sosyal medyada, sözleşmeyi fesheden Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, sözleşmenin imzalandığı tarihlerde paylaştığı “Kadına Şiddet Artık ‘İnsan Hakkı İhlali.’ Sözleşme, Türkiye’nin öncülüğünde hazırlandı” mesajı da hatırlatıldı.
