ASTANA, 17 Mayıs (Xinhua) -- Kazakistan'ın kuzeyinde küçük bir kent olan Janatas'ın sakinleri için 2 Mayıs 2019 tarihi, unutulmayacak bir gün olarak hafızalara kazındı. Bu tarihte, kentteki 100-megavatlık rüzgar enerjisi projesinin ilk türbini teslim edildi. 60 metre uzunluğundaki kanatlarıyla Londra'nın simge dönme dolabı London Eye kadar büyük bir alanı kapsayan türbine hayran kaldığını belirten kent sakini Maksat Abilgaziev, yaşadığı kentte yılın büyük kısmında rüzgar estiğini vurguluyor.
Bir zamanlar fosfat kaya madenciliği ve gübre üretim merkezi olan Janatas, bu sektörlerdeki gerilemeyle büyük iş kayıpları yaşamış. Abilgaziev ise yerel fosfat madeni şirketinde elektrik mühendisi olarak çalışıyormuş. Abilgaziev, yaşadığı kentin ve Kazakistan'ın geleceğinin temiz enerjide, özellikle de rüzgar enerjisinde olduğuna inanıyor. Bu nedenle, 2020 yılında 30 yaşında olan mühendis, konfor alanından çıkarak "geleceği" kucaklamaya karar vermiş.
Sonrasında Janatas rüzgar çiftliğindeki rüzgar türbinlerinin bakım ve tamirinden sorumlu stajyer olarak çalışmaya başlamış ve Çinli uzmanlardan ilgili bakım işlerini öğrenmiş. Abilgaziev, bir elektrik mühendisi olarak iki önemli hususu fark ettiğini söylüyor. Birincisi, Kazakistan'da çok az sayıda rüzgar enerjisi uzmanı bulunuyor. İkincisi, yaşadığı kentte rüzgar enerjisinden tam olarak yararlanılması halinde yerel ve hatta ulusal elektrik tablosu tamamen değiştirilebilir.
Çin ve Kazakistan, Kuşak ve Yol İnisiyatifi ile Kazakistan'ın "Parlak Yol" adlı yeni ekonomi politikası arasındaki sinerji çerçevesinde, üretim kapasitesi ve yatırım işbirliği alanında öncü konumda bulunuyorlar. İşbirliği listesinde toplam değeri 21,2 milyar ABD dolarını aşan 52 proje yer alıyor. 100 megavatlık Janatas rüzgar çiftliği, Çin-Kazakistan üretim kapasitesi işbirliği çerçevesinde gerçekleştirilmesi planlanan kilit önemdeki enerji projelerinin ilk serisi içinde yer alıyor. Haziran 2021'de işletmeye açılan proje, o dönemde Orta Asya'da bulunan en büyük rüzgar çiftliği olarak Kazakistan'ın güneyindeki elektrik sıkıntılarını büyük oranda gidermiş. Üç yıldır rüzgar çiftliğinde çalışan Abilgaziev, gayreti ve çalışkanlığı sayesinde şirkette kıdemli bakım mühendisi olmuş. Mühendis, "İstikrarlı bir işim var ve hayat kalitem yükseldi" diyor. Abilgaziev, 2022 sonu itibarıyla rüzgar çiftliğinin 750 milyon kilovat-saatlik elektrik ürettiğini söylüyor. Aynı kapasiteye sahip kömür yakıtlı elektrik santralleriyle karşılaştırıldığında bu rakam, 255.000 ton standart kömür tasarrufuna ve karbondioksit emisyonunun yaklaşık 673.000 ton azaltılmasına tekabül ediyor.
Çinli dostların Kazakistan'a ekipman ve yatırım getirdiğini kaydeden Kazak mühendis, temiz enerji alanında 10 yıl önce Kazakistan'da bulunması çok zor olan yerel yetenekleri de eğittiklerini vurguluyor. Abilgaziev, rüzgar enerjisi projesinin istihdam yarattığını, yaşadığı kentte vergi gelirlerini artırdığını ve yeni kentsel kalkınma fırsatları sunduğunu belirtiyor. Çin tarafının da kamu yararına hassasiyet gösterdiğini vurgulayan Abilgaziev, Çinlilerin yerel hastanelere acil servis araçları bağışladığını, engellilerin yaşam şartlarının iyileştirilmesine destek olduğunu ve parkların yenilenmesine katkıda bulunduğunu söylüyor. Çin ile Orta Asya arasındaki yeşil enerji işbirliği olasılıklarına değinen Abilgaziev gökyüzünün daha mavi, suyun daha temiz olacağından ve insanların gelecekte daha güzel bir dünyada yaşayacaklarından emin olduğunu belirtiyor.
