BEİJİNG, 19 Mart (Xinhua) -- Yapay zeka, kaliteli yeni üretkenliğin önemli itici gücü olarak öne çıkarken, Çin tarafından geliştirilen yapay zeka modeli DeepSeek ve robotlar, yılın başından bu yana estirdikleri yapay zeka rüzgarıyla tüm dünyanın ilgisini çekmeyi başardı. Türkiye ise Asya ve Avrupa arasında önemli bir ülke olarak yapay zeka alanındaki gelişmeleri hızlandırmak amacıyla bir dizi destek önlemini hayata geçirdi. Türkiye ve Çin'in gelecekte yapay zeka alanında büyük işbirliği projelerine imza atabileceklerini belirten uzmanlar, Çin'in yapay zeka alanındaki gelişmiş teknik gücü ve zengin deneyiminin, Türkiye'nin bölgede çeşitlendirilmiş dijital ekosistem kurma vizyonunun son derece tamamlayıcı nitelikte olduğuna dikkat çekti.
Çin, son yıllarda yapay zeka teknolojisinin geliştirilmesi ile uygulanmasına büyük önem verirken ülkedeki birçok kent yapay zeka furyasını yakalamak amacıyla çeşitli önlemler açıkladı. Yapay zeka büyük modelleri, akıllı robotlar, sanal gerçeklik, otonom sürüşlü otomobiller olmak üzere birçok inovatif teknoloji Çin'in sosyal yaşamında hızla yayılırken, eğitim, tıbbi bakım, bilim ve teknoloji, lojistik, tarım ve eğlence gibi birçok alana da uzanmaya başladı. Çin'de kısa süre önce yayımlanan 2025 Hükümet Çalışma Raporu'na göre Çin, Yapay Zeka Artı inisiyatifi kapsamında dijital teknolojileri ülkedeki üretim ve pazar güçleriyle etkin şekilde birleştirmeye çalışacak.
Aynı zamanda büyük ölçekli yapay zeka modellerinin kapsamlı şekilde uygulanmasını da destekleyecek olan Çin, akıllı bağlantılı yeni enerjili araçlar, yapay zeka destekli telefonlar ile bilgisayarlar ve akıllı robotlar gibi yeni nesil akıllı terminaller ve akıllı üretim ekipmanlarını güçlü şekilde geliştirecek. Çin Devlet Konseyi Araştırma Ofisi Müdür Yardımcısı Chen Changsheng'e göre Çin'in "Yapay Zeka Artı" inisiyatifini teşvik etmeye devam etme çağrısı, yapay zeka teknolojisinde atılım yapma fırsatını değerlendirme, Çin'in dijital teknolojisini üretim avantajları ve pazar büyüklüğü avantajlarıyla tam anlamıyla birleştirerek yapay zekanın büyük modellerde yaygın olarak uygulanmasını artırma ve yapay zekanın binlerce sektöre güç vermesi ve binlerce haneye girmesini teşvik etme anlamına geliyor.
Chen, "Yapay zeka teknolojisini sanayide, tarımda ve hizmet sektörlerinde mümkün olduğunca çok uygulamalıyız, böylece yapay zeka endüstriyel dönüşüm ve güncellemeyi gerçek anlamıyla sağlayabilir ve kaliteli yeni üretkenliğe dönüşebilir" dedi. Çin bu yıl yeni teknolojiler, ürünler ve senaryolara yönelik büyük ölçekli uygulamalarını tanıtarak yapay zekanın alçak irtifa ekonomisi, eğitim ve öğretim, sağlık gibi senaryolarda uygulanmasına hız verecek. Çin'in siber güvenlik sektörünün önde gelen şirketlerinden Qi An Xin Teknoloji Grubu Şirketi Başkanı Qi Xiangdong, "Geleceğe dönük gelişime öncülük eden yapay zeka, Çin'in bilimsel ve teknolojik ilerlemesini ve ekonomik büyümesini teşvik etmede kilit öneme sahip bir güç haline gelen en ileri teknoloji olarak öne çıkıyor" dedi.
Qi, günümüzde yapay zekanın Çin'de araştırma ve geliştirme ile üretim ve yönetimin tüm aşamalarında yaygın olarak kullanıldığını ve böylece yüzlerce senaryo ve modelin ortaya çıktığını belirtti. Çin Sanayi ve Bilişim Teknolojileri Bakanlığı'nın verilerine göre Çin'in çekirdek yapay zeka sektörünün büyüklüğü 500 milyar yuana ulaşırken işletme sayısıysa 4.300'ü aşmış durumda. Ekonomi ve Dış Politika Araştırmalar Merkezi'nin eski CEO'su Ussal Şahbaz, Çin'in Yapay Zeka Artı inisiyatifini aktif olarak uygulamasıyla yakından ilgili. Şahbaz yayımladığı bir makalede Çin'in verimliliği artırmak ve yeni ekonomik kalkınma fırsatları yaratmak için yapay zeka çözümlerini geleneksel endüstrilere entegre etmesinin çok cesaret verici olduğunu ve bunun Türkiye için önemli bir fırsat sunduğunu yazdı. Şahbaz, Çin'in ileri teknolojik gücü ve zengin deneyimi ile Türkiye'nin bölgede çeşitlilik içeren bir dijital ekosistem kurma arzusu arasında son derece tamamlayıcı ve sinerjik ilişki bulunduğuna inanıyor.
Türkiye'nin Çin Büyükelçiliği de Türkiye'nin yapay zeka alanının gelişimini teşvik etmek üzere elinden geleni yapacağını belirtti. Türkiye, bu çerçevede yapay zeka alanındaki küresel rekabet gücünü bir dizi proje ve tedbirin hayata geçirilmesiyle artırmayı, toplumsal ve ekonomik kalkınmaya yeni bir ivme kazandırmayı hedefliyor. Yapay zekayı desteklemek için alınacak önlemler arasında özellikle yerel dil modellerinin geliştirilmesi, uluslararası yeteneklerin cezbedilmesi, teknoloji araştırma ve geliştirme ve personel eğitimi yer alıyor. Türkiye, yapay zeka uzmanlarını ülkeye çekmek amacıyla "teknik vize programı" uygulayacak ve yurt dışında yapay zeka alanında çalışan Türk akademisyen ve uzmanları, yurda dönerek yerel yapay zeka ekosisteminin gelişimini ortaklaşa desteklemeye teşvik edecek.
Türkiye, teknoloji araştırma ve geliştirme kapsamındaysa yerel olarak geliştirilen üretken yapay zeka modelleri için teknik ve etik standartların belirlenmesinden sorumlu uzman komiteler kuracak. Ayrıca, küçük ve orta ölçekli işletmelerin gelişimini desteklemek üzere yerel olarak geliştirilen yapay zeka ürün ve çözümlerinin uygulanmasını da teşvik edecek. Yapay zeka alanında çalışan doktora sonrası araştırmacılar ve yüksek öğrenim öğrencilerine de burslar verilecek. Beijing Normal Üniversitesi Hükümet Yüksekokulu'nda görevli Profesör Wang Lei, Çin ve Türkiye'nin son yıllarda Kuşak ve Yol İnisiyatifi'nin ortak inşasını aktif şekilde desteklediğini ve ikili ilişkileri derinleştirerek ikili kalkınmanın teşvik edilmesine ve Avrasya bölgesinin refah ve istikrarına olumlu katkılarda bulunduğunu söyledi.
"Dijital ekonomi dalgası karşısında yapay zeka, iki ülkenin gelecekteki işbirliğini genişletmesinde önemli bir alan haline gelebilir" diyen Wang, iki ülkenin gelecekte yapay zeka alanında teknoloji araştırma ve geliştirme, senaryo uygulama, personel eğitimi gibi konularda derinlemesine işbirliği yapabileceğini kaydetti. Wang, "Çin ve Türkiye'nin bilimsel ve teknolojik yeniliklerle ikili ve bölgesel ekonomilerin daha müreffeh şekilde gelişmesi için el ele verebileceğine inanıyorum" ifadelerini kullandı.
