BEİJİNG, 24 Ocak (Xinhua) -- Uluslararası bilim insanlarından oluşan bir ekip, 2023'ün Şubat ayında meydana gelen ve merkez üssü Kahramanmaraş olan yıkıcı çifte depremlere ilişkin bulgularını açıklayarak, fayların kırılma sürecini ve kırılmanın tetiklediği sarsıntıya ilişkin ayrıntıları ortaya koydu. Science dergisinde yayımlanan bulgularda açıklandığı üzere fay hattı kırılması karmaşık olup, fayların yer değiştirmesi ve sismik dalga yayılımı gibi çok sayıda süreci içeriyor. Kırılma sürecinin ve nasıl tetiklendiğinin anlaşılması, depremin aşamalarının anlaşılması açısından fayda sağlıyor. Peking Üniversitesi'nin Dünya ve Uzay Bilimleri Fakültesi'nden araştırmacılar Yue Han ve Song Xiaodong liderliğindeki ekip, geniş bir alanda etkili olan ve büyük can kaybına yol açan 7,8 ve 7,6 büyüklüğündeki iki depremin oluştuğu koşulları tanımlamaya ve simüle etmeye çalıştı.
Türk ve ABD'li meslektaşlarıyla işbirliği yapan ekip, söz konusu depremlerin kırılma sürecini araştırmak üzere sismik dalgaların kapsamlı veri analizini, uydu pozisyonlarını ve radar gözlemlerini kullandı. Araştırma ekibi, ilk meydana gelen 7,8 büyüklüğündeki deprem sırasında saniyede 4,2 kilometre yayılma hızına sahip bir süper kayma sürecinin bir fay kolunda başlayıp Mach dalgaları gönderdiğini ve 300 kilometre uzunluğundaki ana fayda ilk kırılmayı tetiklediğini tespit etti. Peking Üniversitesi'nde kürsüsü olan ve büyük depremlerle ilgili kilit önemdeki ulusal projeye başkanlık yapan profesör Song, "Bu süreç, süpersonik bir uçağın ürettiği ses patlamasına benziyor" dedi. Dünyanın diğer bölgelerinde depremler çoğunlukla okyanus tabanında meydana gelirken, Türkiye ve Çin'dekiler genellikle karada oluşuyor. Yue, "Bu bulguların Çin'deki deprem sorunlarını anlamamıza da yardımcı olacağına inanıyoruz. O yüzden, verilerin toplanıp paylaşılması kritik önem taşıyor" dedi.
