Suriye'nin orta kesiminde yer alan Hama vilayetinin Maan kasabasında bir fıstık ağacını kontrol eden bir çiftçi, 8 Ağustos 2022. (Fotoğraf: Monsef Memari/Xinhua)
HAMA, 26 Ağustos (Xinhua) -- Suriye'nin orta kesiminde yer alan Hama vilayetinin Maan kasabasında çiftçiler ve hükümet yetkilileri, kasabanın Suriye ihracat listesinin önemli bir kalemi olan fıstık üretimini, 2011 yılındaki savaş öncesi seviyelerine döndürmek için uğraşıyor. Bölgenin on yıldan fazla süren bu iç savaş sırasında isyancıların kontrolünde olması nedeniyle çok sayıda fıstık ağacı öldü.
Ancak daha da kötüsü, ülkedeki fıstık çiftçilerinin üstesinden gelmesi gereken başka bir büyük engel daha var: ABD'nin Suriye'ye yaptırımları.
Suriye Tarım Bakanlığı Halep Fıstık Ofisi Başkanı Jihad Muhammad Xinhua'ya, yaptırımların bir sonucu olarak hükümetin tarım, sulama ve haşere kontrolü için gereken gübre ve yakıtı temin edemediğini söyledi.
Bu Arap ülkesinde kırmızımsı kabuğu ve yüksek fiyatları nedeniyle "kırmızı altın" olarak bilinen Suriye'ye özgü Halep fıstığı, ağırlıklı olarak Hama ve İdlib vilayetlerinde ekiliyor ve Muhammad'a göre Suriye'deki fıstık üretiminin yarısı Hama'dan geliyor.
Suriye'nin orta kesiminde yer alan Hama vilayetinin Maan kasabasında fıstıkları soyan bir işçi, 8 Ağustos 2022. (Fotoğraf: Monsef Memari/Xinhua)
Suriyeli yetkili, ilk tahminlerin, 500.000'i Hama'da olmak üzere en az 600.000 fıstık ağacının savaş sırasında hasar gördüğünü gösterdiğini ve gerçek sayıların çok daha yüksek olduğuna inanıldığını söyledi.
Tarım Bakanlığı'na göre, Suriye savaştan önce yılda 80.000 tona kadar fıstık üretiyordu ve bu yüksek oran savaş sırasında yarıya düştü.
Muhammad, Suriye'de bu sezon fıstık mahsulü için ilk üretim tahminlerinin yaklaşık 45.592 ton olduğunu söyledi.
Bir çiftçi olan Firas İbrahim de, Maan'daki fıstık bahçesinde, ABD yaptırımları göz önüne alındığında gübre temin etme konusundaki endişelerini dile getirdi.
Suriye'nin orta kesiminde yer alan Hama vilayetinin Maan kasabasındaki bir ağacın üzerindeki fıstıklar, 8 Ağustos 2022. (Fotoğraf: Monsef Memari/Xinhua)
İbrahim Xinhua'ya, "Ürünün pazarlanmasının yanı sıra Suriye'de bulamadığımız gübrelerin temin edilmesi açısından ekonomik kuşatmadan çok fazla zarar görüyoruz" dedi.
İbrahim sözlerini, "Fıstık ağaçlarının ürün vermeye başlaması için 15 yıla ihtiyacı var, bu yüzden işimizi değiştirmek söz konusu değil çünkü hayatımız ağaçlara bağlı" diyerek açıkladı.
Fıstık tüccarı Yaser Abdul-Karim de Xinhua'ya, Suriye fıstıklarının eskiden neredeyse dünyanın her yerine ihraç edildiğini, ancak "ABD yaptırımlarının bu ihracat sürecini engellediğini ve fıstık işini kötü etkilediğini" söyledi.
BM Gıda ve Tarım Örgütü'ne göre 2013 yılına kadar Suriye; İran, ABD ve Türkiye'den sonra dünyanın dördüncü büyük fıstık üreticisiydi.
