Zarar gören ticari sistemler ve tedarik zincirinin yeniden inşası gibi önemli konular bu toplantıda konuşulduğu gibi, SCO-DA’nın (ŞİÖ Ticari İşbirliği Tanıtım Alanı) aynı tarihlerde İstanbul’da İlk kez Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping tarafından 2018’de duyurulan SCO-DA, günümüzde uluslararası lojistik, ticaret, yatırım, işbirliği, turizm ve kültürel değişimlerin merkezi haline geldi. SCO-DA’nın yöneticileri, İstanbul’da düzenledikleri toplantıda, Türk girişimcilere sunulan fırsatlar hakkında bilgiler verdi.
SCO-DA toplantısına Çin İstanbul Başkonsolos Yardımcısı Shang Jian, SCO-DA İdari Komitesi Direktör Yardımcısı Komitesi Müdür Yardımcısı Li Gang, ASKON Başkanı Orhan Aydın, Qingdao Geliştirme ve Reform Komisyonu Müdür Yardımcısı Zhang Yuanming, TÜRSAB Konya BYK Başkanı Özdal Karahan, ŞİÖ Qingdao Ticaret Bürosu Müdürü Men Weiwei, Pienti Turizm Genel Müdürü Burak Koyuncuoğlu, Beijing Turizm Geliştirme İnovasyon Kümesi Merkezi Müdürü Li Song, Qingdao Shanghe Kültür ve Turizm Endüstrisi Temsilcisi Zhang Yueshan, NMEI Grubu Genel Müdürü Guan Yongxin, Meka Danışmanlık Genel Müdürü Metin Karakuş ve Türk iş dünyasından temsilciler katıldı.
Gelecek vaad eden platform
Toplantıda kurumu hakkında bilgiler veren Parti Çalışma Komitesi Sekreter Yardımcısı ve Çin-ŞİÖ İdari Komitesi Direktör Yardımcısı Li Gang, merkezlerinin Birleşmiş Milletler Ticaret ve Taşımacılık Yerleri Kodlu (UN/LOCODE) Uluslararası Merkez Limanı, demir yolu, deniz, hava ve kara limanlarını kapsayan çok modlu bir ulaşım hizmeti platformu olduğunu hatırlatarak “SCO-DA, ŞİÖ üyesi ülkelerdeki işletmelerin Çin pazarındaki gelişme fırsatlarını paylaştıkları önemli bir buluşma noktasıdır. SCO-DA, güvenli, istikrarlı endüstriyel ve tedarik zincirleri oluşturmaya devam ediyor. Kuşak ve Yol iş birliği için yeni ve gelecek vaat eden bir platform olma yolunda hızla ilerleyip, kurumsal inovasyonun merkezi haline gelmeyi de hedefliyor” dedi.
SCO-DA’nın bulunduğu Qingda’nun nüfusu 10 milyona ulaştığını, 26’sında gemicilikle ilgili Ar-Ge bölümü olan toplam 29 kolej ve üniversite bulunduğunu hatırlatan Li “Kent aynı zamanda coğrafi olarak uluslararası anlamda önemli bir kavşak noktasında bulunuyor” dedikten sonra şöyle devam etti: “Jiandong Uluslararası Havalimanının dünyanın 261 noktasını birbirine bağlıyor. Qingdao Limanı’nın 180’i aşkın ülkeden 700 limanla ticari bağlantıları var. Kuşak ve Yol Girişimi kapsamında devreye giren, bölgemizden de geçen Çin-Avrupa yük trenleri 23 ülkeden 54 kente mal taşıyor. SCO-DA işletmelerin ekonomik ve ticari yatırımlarda karşılaştıkları engelleri ortadan kaldırıyor. Girişimcilere ticaret, gümrükleme, lojistik ve finansı kapsayan tüm hizmetleri tek elden veriyoruz. Sanayi ve tedarik zincirleri, modern ekonomik sistemin işleyişi üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. SCO-DA iki ülke arasında lojistik, ticaret ve yatırım işbirliği için önemli bir platform olduğu gibi, önemli fırsatlar da sunuyor. SCO-DA olarak, Türk girişimcileri karşılıklı öğrenme, kazan-kazan ilkesiyle ticari ilişkilerimizi genişletmeye; pratik, somut işbirliği temelinde, engelleri ortadan kaldırarak birlikte çalışmaya davet ediyoruz.”
Çin İstanbul Başkonsolos Yardımcısı Shang Jian, Astana’da düzenlenen ŞİÖ’nün 24’ncü toplantısının iki ülkenin devlet başkanları arasındaki görüşmelere yeni bir ivme kazandırdığını belirterek “SCO-DA son altı yılda Kuşak ve Yol Girişimi (KYG) kapsamında önemli ilerlemeler kaydetti. Türkiye ŞİÖ diyalog üyesi, aynı zamanda Orta Koridor konumuyla KYG’nin doğal ortağı olarak Çin ile ilişkilerini sürekli arttırıyor. Her iki ülke de mevcut ilişkilerini ilerletme konusunda çok kararlı. SCO-DA, altyapı bağlantısını daha da geliştirerek şirketlere fırsatlar sağlayıp, ekonomik büyümeye katkıda bulunabilir. Türk iş dünyası SCO-DA’nın sunduğu fırsatlardan bu yararlanmalı. Bu yeni platformun işbirliğimizi daha da ileriye taşıyacağına inanıyorum” dedi.
ASKON (Anadolu Aslanları İş Adamları Derneği) Başkanı Orhan Aydın, SCO-DA işbirliği çerçevesinde Türk mallarını Çinli tüketicilere ulaştırmak adına kapsamlı tanıtımlar yapacaklarını söyledikten sonra “Süt ürünleri, dizi ihracı, gıda, medikal ürünler, turizm gibi alanlarda Çin’deki satın alma müdürleriyle temasa geçerek, hizmet ihracatını gerçekleştireceğiz. İkili yatırım projelerini gerçekleştireceğimiz ihracat üssü ve yatırım ofisi açacağız. Firmalarımızın Çin’e girişte vize konusunda yaşadığı sorunların çözülmesini, kolaylık sağlanmasını istiyoruz. Taraflar arasında karşılıklı diyaloğun da arttırmasını arzuluyoruz” diye ekledi.
Toplantı sonunda SCO-DA yönetimi ile Türkiye’den firmalar arasında ticaret, turizm, fuarcılık ve lojistik alanlarında dört işbirliği mutabakatı imzalandı.
SCO-DA Platformunun Künyesi
SCO-DA, 2023’te GSYİH'si 1,58 trilyon yuana (219 milyar dolar) ulaşan Qingdao kentindeki Jiaozhou Körfezi’nde yer alıyor. Coğrafi olarak Japonya ile Kore Cumhuriyeti arasında, doğuda Asya-Pasifik, batıda ŞİÖ ülkeleri,güneyde ASEAN kuzeyde ise Moğolistan ve Rusya’ya komşudur.
Dördü Unicorn (en az 1 milyar dolarlık değere ulaşmış şirket) olmak üzere toplam 2000 şirkete ev sahipliği yapan SCO-DA bünyesinde bir enstitüyü de barındırıyor. Yüksek vasıflı profesyoneller yetiştirmeyi hedefleyen enstitü, şimdiye kadar ŞİÖ üye devletleri ile Kuşak ve Yol ülkelerinden 10 bini aşkın kişiye eğitim verdi.
SCO-DA 70’i aşan projeler için toplam 200 milyar yuan'lın (yaklaşık 27,9 milyar ABD doları) üzerinde yatırıma imza attı. Söz konusu yatırımlardan 70 milyar doları çeken Pakistan listenin başında yer alıyor. Afganistan ise bir yıl içinde yaklaşık 900 milyon dolarlık destek aldı.