BEİJİNG, 23 Ağustos (Xinhua) -- Dünyanın daha da ısınması buğday tüketicileri ve çiftçilerini nasıl etkileyecek? Yapılan yeni bir araştırma, iki santigrat derecelik bir ısınmayla birlikte üretimde hafif bir artış yaşanmasına rağmen küresel tahıl fiyatlarının daha keskin artışlar göstereceği öngörüsünde bulunuyor. Dünyanın ana tahıl ürünü olan buğday, dünya genelinde 3,5 milyardan fazla insana gereken protein ve kalorilerin yüzde 20'sini sağlıyor. Paris İklim Anlaşması küresel ortalama sıcaklık artışını iki santigrat derecenin altında tutmayı hedeflerken, bilim insanları bu hedefe ulaşılsa bile küresel ısınmanın gelecek yıllardaki buğday verimini ve fiyatları etkileyeceğine inanıyor. İklimin sadece verim üzerindeki etkilerine dair yapılan önceki araştırmaların aksine, One Earth (Tek Dünya) dergisinde yayınlanan yeni bir çalışma, ortaya yeni bir iklim-buğday-ekonomik model sistemi koydu. Bu sistem, bilim insanlarının hem iklim koşullarının hem de şiddetli hava olaylarının buğday verimi, fiyatı ve küresel arz-talep zinciri üzerindeki etkilerini incelemesine olanak tanıyor. İki santigrat dereceden düşük ısınma altında artan karbondioksit gübrelemesinin yükselen ısınma baskılarını telafi edeceğini ve küresel buğday veriminde yüzde 1,7'lik artış sağlayacağını bulan araştırmada, dünya genelinden 13 ayrı kurumdan araştırmacılar çalıştı. Ancak verimin artması ne yazık ki tüketici fiyatlarının düşmesini sağlamayacak. Araştırmaya göre buğday verimi muhtemelen yüksek enlemlerde artacak ve alçak enlemlerdeyse azalacak. Bu da tahıl fiyatlarının düzensiz şekilde artmasına sebep olacak ve mevcut eşitsizlikler artacak.
Modele göre verim Amerika Birleşik Devletleri, Rusya, Kuzey Avrupa'nın büyük bölümü gibi ülkeler ve bölgelerde artarken; Mısır, Hindistan ve Venezuela'nın bazı bölgelerindeyse buğday verimi yüzde 15'ten fazla azalacak.Çin Bilimler Akademisi'ne bağlı Atmosfer Fiziği Enstitüsü'nden çalışmanın baş araştırmacısı Zhang Tianyi, "Verimdeki bu değişikliklerle buğday pazarının geleneksel ticari pozisyonu daha da derinleşebilir. Bu, Güney Asya ve Kuzey Afrika gibi alçak enlemlerdeki buğday ithalatçısı bölgelerin buğday ihraç eden ülkelere kıyasla küresel pazardaki buğday fiyatlarında daha sık ve daha keskin artışlarla karşı karşıya kalmasına sebep olabilir" dedi. Bu değişiklikler, buğdayda ithalata dayanan ülkelerin gelecekte bu önemli tahıl için daha fazla para ödeyeceğine ve küresel pazardaki buğday fiyatlarının daha istikrarsız hale gelip mevcut eşitsizlikleri artıracağına işaret ediyor. Araştırmada, bu değişikliklerle birlikte çiftçiler arasındaki gelir uçurumunun derinleşeceği ve buğday ihracatçılarının geliri artarken ithalatçıların gelirininse azalacağı da kaydedildi. Zhang ve ekibi, öngörülerinin küresel düzeyde bir adımın önünü açmasını umuyor. Küresel gıda güvenliği için gelişmekte olan ülkelerin tahıllar konusunda kendilerine yeterliliklerini geliştirmesine yardımcı olmanın çok önemli olduğunu ifade eden Zhang, "Bu, ülkeler arasında gelecekteki uluslararası tarımsal işbirliği politikası noktasında tartışmaya değer bir durum" dedi.
