Genel

Ekonomistler ve siyasetçiler açıklanan enflasyon verilerini nasıl yorumladı?

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Ağustos ayı TÜFE verilerini açıkladı. Buna göre enflasyon, yıllık olarak yüzde 80,21 olarak gerçekleşti.

Abone Ol

TÜİK'e göre TÜFE Ağustos ayında bir önceki aya göre yüzde 1,46, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 47,85 arttı.

TÜİK verilerine göre bir önceki yılın aynı ayına göre artışın en yüksek olduğu ana grup yüzde 117 ile ulaştırma oldu. Bir önceki yılın aynı ayına göre en az artış gösteren ana grup ise yüzde 27 ile haberleşme oldu.

Ağustos ayında bir önceki aya göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 7 artışla sağlık oldu; onu yüzde 6,5 ile sağlık izledi.

TÜİK tüketici fiyatları verileriyle birlikte üretici enflasyonunu yansıtan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) verilerini de yayımladı. Buna göre Ağustos ayında (Yİ-ÜFE) yıllık yüzde 143,75; aylık yüzde 2,41 arttı.

Sanayinin dört sektörünün yıllık değişimleri; madencilik ve taşocakçılığında yüzde 153,28, imalatta yüzde 125,43, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 348,39 ve su temininde yüzde 90,01 artış olarak gerçekleşti.

TÜİK'e göre ana sanayi gruplarının yıllık değişimleri; ara malında yüzde 127,82, dayanıklı tüketim malında yüzde 99,54, dayanıksız tüketim malında yüzde 124,14, enerjide yüzde 303,48 ve sermaye malında yüzde 96,53 artış yaşandı.

ENAG: YILLIK ENFLASYON YÜZDE 181,37

Akademisyenlerden oluşan Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) ise Ağustos ayı itibarıyla yıllık enflasyon oranını yüzde 181,37 olarak açıkladı.

ENAG'a göre Ağustos ayında Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yüzde 5,86 arttı. 2022'nin başından bu yana ise bu oran yüzde 91,62 oldu.

İngiliz haber ajansı Reuters tarafından yapılan ankete göre yıllık enflasyonun yüzde 81'i geçmesi bekleniyor.

Ekonomistler enflasyonun yıl sonuna doğru yüzde 70'in altına gerilemesini bekliyor.

TÜİK'e göre Temmuz ayında TÜFE yüzde 2,37 artmış ve enflasyon yıllık bazda yüzde 79,6 olmuştu.

Yıllık enflasyon Haziran ayında da yüzde 78 ile son 24 yılın en yükseği olarak kayıtlara geçmişti.

Temmuz ayında yapılan açıklamayla bu rekor yeniden kırılmıştı.

EKONOMİSTLER VERİLERİ NASIL YORUMLADI?

İstanbul Ticaret Odası (İTO), TÜİK ve ENAG sonuçları arasındaki farkın altını çizen ekonomistler verileri, enflasyonun Ekim'de zirve yaptıktan sonra düşüşe geçebileceği ve hissedilen enflasyonun yüzde 80'den daha yüksek olabileceği yönünde yorumladı.

Enflasyonun artış hızındaki yavaşlamaya dikkat çeken Bloomberg'e göre yüksek fiyatlar uzun dönemde kalıcı olabilir.

Siyasetçiler verileri nasıl yorumladı?

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Türkiye'nin enflasyonla mücadelesine devam edeceğini belirterek, ‘Önümüzdeki aylarda enflasyonun daha da hız kestiğine birlikte şahitlik edeceğiz’ dedi.

Twitter'dan yaptığı açıklamada Nebati şu ifadeleri kullandı:

‘Dünyanın en büyük ekonomileri enflasyon ve resesyon endişeleriyle boğuşuyor. Bu ülkeler, son 40-50 yılın en yüksek enflasyon oranları karşısında ekonomilerinin durma noktasına geleceğinden endişe duyuyorlar.

‘Bizler, yatırımı ve üretimi durdurmadan enflasyonla mücadelemizi sürdürüyoruz. Politikalarımızı da yatırım ve üretimi teşvik etmekten yana kullanıyoruz. Böylece, makine ve teçhizat yatırımları, 2022 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine göre %17,8 artmıştır.

‘Önümüzdeki aylarda enflasyonun daha da hız kestiğine birlikte şahitlik edeceğiz. Bugün açıklanan Ağustos ayı enflasyon verileri de bu projeksiyonlarımızı destekler niteliktedir. Yüksek enflasyonu bir daha geri dönmemek üzere bu topraklardan def edeceğiz.’

CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba ise Twitter üzerinden TÜİK ile ENAG verileri arasındaki makasa dikkat çekti ve gıda enflasyonunun yıllık enflasyonu geride bıraktığını şu sözlerle söyledi:

‘TÜİK, yıllık enflasyonu kırparak yüzde 80,21 olarak açıkladı. Aylık enflasyon artışı ise 1,46 Son elektrik ve doğalgaz zamları bu enflasyona yansımadı. ENAG yıllık enflasyonu yüzde 181 açıklarken, ENAG ile TÜİK enflasyonu arasındaki fark 101 puana çıktı. Üç hanelik fark var!

‘Bazı besin ürünlerindeki yıllık artış TÜİK'in yıllık enflasyonunu geride bıraktı. TÜİK harcama grupları endeks sonuçlarına göre son bir yılda;

Patates ve yumru bitkilerin fiyatı %290

Ekmeğin %101

Katı ve sıvı yağların %95

Dana etinin %95

Peynirin %89

Yumurtanın ise %86 arttı

‘ENAG'ın aylık 5,86’lık enflasyon artışına göre Ağustos ayında 5 bin 500 TL asgari ücret 5 bin 195 TL’ye, 3 bin 500 TL en düşük emekli aylığı ise 3 bin 306 TL’ye gerilemiş oldu.’

DEVA Partisi ekonomi politikaları başkanlığı ise TÜİK verilerinin ‘gerçek hayattan tamamen kopmuş’ olduğu yorumunu paylaştı.

Parti Genel Başkan Yardımcısı İbrahim Çanakcı, konuyla ilgili yorumunda, ‘Ağustos ayında yıllık enflasyon ENAG’a göre yüzde 181,3, İTO’ya göre yüzde 99,1 olurken TÜİK’e göre yüzde 80,2 olarak gerçekleşti. Anlaşılan TÜİK; çarşıdaki, pazardaki, marketteki halkın enflasyonunu değil, Beştepe’nin enflasyonunu ölçüyor... DEVA Partisi olarak hep söylüyoruz; enflasyon, halkın cebinden çalmaktır. Enflasyon rakamlarını olduğundan, gerçekten daha düşük göstermek, bu hırsızlığı, bu çalmayı katmerleştirmekten başka bir anlam ifade etmemektedir’ dedi.

Gelecek Partisi Sözcüsü Serkan Özcan ise Türkiye enflasyon verilerini G20 ülkeleriyle kıyasladı.

(Euronews)