Genel

Ekonomistler TÜİK enflasyon verilerini nasıl yorumladı?

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Temmuz ayı enflasyon oranlarını açıkladı. TÜİK’e göre Temmuz ayında Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yüzde 2,37 artarken enflasyon yıllık bazda yüzde 79,6 oldu.

Abone Ol

TÜİK verilerine göre TÜFE’deki artış bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 45,7, bir önceki yılın Temmuz ayına göre yüzde 79,6 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 49,6 olarak gerçekleşti.

Yıllık enflasyon Haziran ayında da yüzde 78 ile son 24 yılın en yükseği olarak kayıtlara geçmişti. Temmuz ayı açıklamasıyla bu rekor yeniden kırıldı.

Akademisyenlerin ve ekonomistlerin bağımsız bir şekilde oluşturduğu Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) ise yıllık enflasyonu yüzde 176 olarak açıkladı. ENAG’a göre aylık bazda enflasyon yüzde 5,03 oldu.

ANA GRUPLARA GÖRE DEĞİŞİM

TÜİK verilerine göre en yüksek artış yüzde 119 ile ulaştırma ve yüzde 94 ile gıda gruplarında gerçekleşirken en düşük artış da yüzde 25 ile haberleşme ve yüzde 26 ile eğitimde görüldü.

Bir önceki yılın aynı ayına göre artışın yüksek olduğu diğer ana gruplar sırasıyla yüzde 88,3 ile ev eşyası, yüzde 82,6 ile alkollü içecekler ve tütün ve yüzde 79 ile lokanta ve oteller.

Konut grubunda enflasyon ise yüzde 69,9 olarak kaydedildi.

Bir önceki yılın aynı ayına göre artışın düşük olduğu ana gruplar sırasıyla yüzde 32 ile giyim, yüzde 48,4 ile sağlık ve yüzde 55,2 ile eğlence ve kültür oldu.

Ana harcama grupları itibarıyla 2022 yılı Temmuz ayında bir önceki aya göre en az artış gösteren ana grup ulaştırma, buna karşılık artışın en yüksek olduğu ana grup sağlık oldu.

Temmuz ayında yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) ise aylık yüzde 5,17, yıllık bazda ise yüzde 144,6 oranında gerçekleşti.

İstanbul Ticaret Odası'nın (İTO) ise enflasyonu aylık yüzde 4, yıllık ise yüzde 99 olarak hesapladı.

Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) ise TÜİK verilerinin düşük gelirli kişilerin hissettiği enflasyon olmadığını belirtti.

TÜİK’in ham verilerinden yararlanarak bir hesaplama yapan DİSK Araştırma Merkezi, emeklilerin hissettiği gıda enflasyonun yüzde 120, Türkiye’de en düşük geliri olan yüzde 20’lik grubun gıda enflasyonun ise yüzde 139,7 olduğunu açıkladı.

DİSK’e göre en yüksek geliri olan yüzde 20’lik grubun gıda enflasyonu yüzde 69,6 oldu.

Konfederasyon ‘Bu durum enflasyonun gelir gruplarına göre önemli ölçüde farklı hissedildiğini ortaya koyuyor’ ifadelerini kullandı.

TEPKİLER NE OLDU?

Pek çok ekonomist enflasyon verilerine sosyal medya hesaplarından yaptıkları paylaşımlarla tepki gösterdi.

Yalova Üniversitesi'nden Doç. Dr. Baki Demirel, TÜİK'in açıkladığı enflasyon oranına dair sosyal medya hesabından yapıtğı açıklamada, ‘Her geçen ay daha fedakar olan, maliyeti fiyatlara yansıtmayan ama kârları sürekli artan mucize firmalar firmalarımız’ ifadesini kullandı.

Ekonomist Murat Sağman, TÜİK verilerinin beklentilerin altında olduğunu söyledi.

Ekonomist Mustafa Sönmez ise ‘tüketici enflasyonu yüzde 79,6 üretici enflasyonu yüzde 144,6. Fark 65 puan! Gecikmeli de olsa tüketiciye geçer bu fark’ ifadesini kullandı.

Merkez Bankası'nın eski baş ekonomisti Hakan Kara, ‘TÜİK enflasyonu ile İTO İstanbul enflasyonu tarihsel olarak birlikte hareket eder. Son 4 ayda 19,5 puana ulaşan fark dikkat çekici’ dedi.

Ekonomist Evren Devrim Zelyut ise ‘Üretici maliyetleri yüzde 144 ile roket gibi giderken bu durum yeni KGF gelmezse iflasları işsizliği tetikleyecek’ ifadesini kullandı.

Gelecek Partisi Sözcüsü Serkan Özcan, ‘İTO aylık enflasyonu %4, ENAG ise %5 ölçerken TÜİK %2,4 buluyor!! Ne tesadüftür ki 'bağımsız istatistik kurumunun!!' başı tam da bu enflasyon rakamı açıklanmadan önce gidip külliyeyi ziyaret ediyor!!’ paylaşımını yaptı.

CHP İstanbul Milletvekili Mehmet Akif Hamzaçebi ise ‘Dün TÜİK başkanı Cumhurbaşkanlığına çağırıldı, bugün ENAG tarafından %176,04 olarak açıklanan Temmuz enflasyonu TÜİK tarafından %79,60 olarak açıklandı. TÜİK'in yalanlarına kimse inanmıyor ancak ne yazık ki maaş zamları halen bu rakamlara göre belirleniyor’ dedi.

(BBC Türkçe)