Pandemi ile birlikte evde çalışanların sayısının katlanarak artması ve bu düzenin pandemi sonrası süreçte de birçok şirket tarafından devam ettirilmesi kendi ülkeleri dışında çalışan ve sık sık yer değiştiren ‘dijital göçebelerin’ farklı vize çeşitlerine ihtiyaç duymalarına neden oldu.
Fakat birçok Avrupa ülkesinde bu yeni ihtiyacı karşılayacak yasal bir düzenleme henüz bulunmuyor.
Bununla birlikte İtalya'da yılbaşından beri uzaktan çalışanlar için yeni bir vize 28 Mart'ta onaylandı. Fakat henüz resmi gazetede yayınlanmadığı için uygulamaya sokulmadı.
Bu vizenin nasıl işleyeceği ve ne zaman kullanıma sunulacağı gibi konuları İtalya'da 30 yıldır küresel mobilite uzmanlığı yapan Damien O'Farrell ile konuştuk.
KİMLER İTALYAN ‘DİJİTAL GÖÇEBE’ VİZESİNE BAŞVURABİLİR?
Her ne kadar dijital göçebe vizeleri uzaktan çalışanlara fayda sağlamak üzere tasarlanmış olsa da O'Farrell, İtalyan vizesinin göçmenlik kanununun 27. maddesi kapsamında bulunduğunu ancak söz konusu vizeden, sadece 'yüksek vasıflı çalışanların' faydalanabileceğini vurguluyor.
Bu madde nedeniyle tüm uzaktan çalışanların vizeyi alamayabileceğini belirten O'Farrell, ‘Kimlerin 'yüksek vasıflı çalışan' olarak nitelendirileceği henüz net değil. Fakat vizeyi konsolosluklar verecek ve başvuranların en az master seviyesinde eğitim almış olması şartını arayacakları kesin’ diyor.
DİJİTAL GÖÇEBE VİZESİ SAHİPLERİNE İTALYA'DA VERGİ YÜKÜMLÜLÜĞÜ
İtalya'da uygulamaya girecek 'dijital vize'yi diğerlerinden ayıran en önemli fark ülkede yaşayarak uzaktan çalışacak yabancılara vergi yükümlülüğü getirmesi.
Bu sebeple vize başvurusu yapmadan önce uzmanlar, bir İtalyan vergi uzmanıyla görüşülmesini, hangi belgelerin gerekli olduğunun ve evrak işlemlerinin nasıl yapılacağının öğrenilmesini öneriyor.
Bu da vizeye başvuracak kişi sayısının azalması anlamına gelecek. Fakat İtalya'nın 'decreto flussi' (yabancı işçi kotası) kapsamındaki diğer vize türlerinde olduğu gibi, yıllık olarak verilen izin sayısında bir sınırlama olması beklenmiyor.
VİZE İÇİN ARANAN DİĞER ŞARTLAR
Dijital göçebe vizesine sahip olabilmek için başvuranların işlerini uzun bir süredir yaptığını kanıtlayabilmeleri gerekecek. Vizenin ilk etapta bir yıllığına verilmesi beklenirken iznin yakın aile üyelerini de kapsayacağı bekleniyor.
Miktarı henüz bilinmemekle birlikte, dijital göçebe vizesi sahibi olmak için asgari bir gelir düzeyi kanıtlamak da gerekebilir.
Ayrıca vize başvurusu için sağlık sigortası yaptırmak, kalınacak 'yeterli' bir yer gösterebilmek ve temiz bir sabıka kaydına sahip olmak gerekiyor. Vizenin ne zaman kullanıma sunulacağı ise belirsizliğini koruyor. O'Farrell, 'İtalya'da resmi bir kararname yayınlanana kadar vize verilmiyor. Ne zaman çıkacağını sadece Tanrı bilir' diyor.
Dünya genelinde çoğunluğu küçük ve ada ülkelerinden oluşan 46 ülke uzaktan çalışma vizesi veriyor. İtalya'da uzaktan çalışanların mevcut durumda faydalanabileceği vizeler hangileri?
Yeni kanunun yürürlüğe girmesi biraz zaman alacak fakat şu anda uzaktan çalışanların İtalya'da uzun süreli kalabilmelerini sağlayan vizeler bulunuyor.
İşte bu vizelerden bazıları:
Serbest çalışma vizesi
Bu şu anda AB vatandaşı olmayıp uzun süreli İtalya'da kalmak isteyen serbest çalışanların en fazla başvurduğu vize. Fakat vizeyi almak başvurmak kadar kolay değil. Çünkü daha önceki yıllarda olduğu gibi 2022 yılı için sadece 500 serbest çalışma vizesi kotası bulunuyor.
Ayrıca prosedür olarak da zorlu bir süreç istiyor. İtalya dışında böyle bir sistem olmasa bile serbest çalışma gerçekleştirdiğiniz alandaki birlik ya da odaya kayıtlı olmak gibi. Kabul alınması halinde serbest çalışma vizesi ilk olarak iki yıllığına veriliyor.
Şirket içi transfer vizesi
Bir şirket çatısı altında çalışanların başvurabileceği alternatif de Şirketiçi Transfer Vizesi.
Buna başvurabilmek için büyük bir şirkette çalışmaya gerek yok. AB dışındaki bir ülkede faaliyet gösteren küçük bir şirket bile İtalya'da şube açarak buraya eleman gönderebiliyor. Vize beş yıllığına veriliyor ve herhangi bir kotayla sınırlandırılmış değil.
Ama şirketin varlığını finansal olarak ispat etmeniz lazım ve bunun için açılan şubeye en az 20 bin euro sermaye koymak ve vergi ödemek gerekiyor.
AB Mavi Kart
Avrupa Birliği tarafından yürürlüğe sokulan bu vize İtalyan şirketlerde çalışanlar için geçerli. Yine herhangi bir kota bulunmuyor ama belli prosedürler burada da geçerli.
Mavi Kart, AB vatandaşı olmayan kalifiye çalışanlara verilebiliyor ve bunun için çalışanın yıllık gelirinin en az 24 bin 789 euro olması ve en az 3 yıllık üniversite bitirmiş olması gerekiyor.
Bunun haricinde elamanı alacak olan İtalyan şirketin de yabancı işçi çalıştırabileceğini ispatlamak için en az 50 bin eurosunun olması gerekiyor.
(Euronews)