BEİJİNG, 12 Ağustos (Xinhua) -- Çin'in Shenzhou-14 uzay aracı bu yılın sonlarına doğru Dünya'ya geri döndüğünde beraberinde sıra dışı paketler de getirecek: Uzayda yetiştirilen bira mayası. Bira mayası, halen inşa halinde olan Tiangong Uzay İstasyonu'nda 6 aydır süren ıslah deneyinin hasadının bir parçası olacak. Bilim insanları, mikroorganizmaların yeryüzündeki türlerine göre daha üstün kılan genetik mutasyonlara yol açabilecek derin uzaya maruz kaldığını söylüyor.
Bira mayası örneklerinin yanı sıra pirinç, soya ve sebze tohumları ile gıdaların korunmasında çok önemli olan bakteri türleri, Çin'in en uzun süreli uzay yolculuğunun "yolcuları" arasında bulunuyor. Bunlar Beijing Başkent Tarım & Gıda Grubu tarafından seçildi. Şirketin amacı, yörüngeye bitki ve mikroorganizma taşıyıp geri getirmek ve kaliteli gıda ve içecek elde etmek için kullanmak. Uzay ıslahı, bir uzay görevi sırasında tohumlar ve bakterileri kozmik radyasyon ve düşük yerçekimli ortama maruz bırakarak genlerini mutasyona uğratmak anlamına geliyor.
Uzayda ıslah edilmiş örnekler Dünya'ya geri getirildiğinde bilim insanları onlardaki mutasyonu inceleyecek ve değerlendirecek. Doğal yetiştirilmiş türlerle karşılaştırıldığında, bazı mutasyonlar olumlu sonuç veriyor ve daha yüksek verim, daha kısa büyüme dönemi ve hastalıklara karşı daha iyi direnç gibi çiftçiler tarafından tercih edilen özellikler sağlıyor. Daha da önemlisi, uzay gıdaları insan tüketimi için güvenli. Çin Uzay Teknolojisi Akademisi uzmanlarından Zhao Hui, diğer türlerden gen aktarımlı genetiği değiştirilmiş gıdaların aksine, uzayda yetiştirilen tohumların ve bakterilerin sadece kendi genlerinde bir mutasyona uğradığını söyledi.
Bu çalışmaların bir özelliği de beklenmedik biçimde cazip özellikler elde edilmesidir. Çin Bilimler Akademisi akademisyenlerinden Liang Sili, uzayda yetiştirilen 500 gram yeşil biberin tadına baktıktan sonra bu teknoloji üzerinde araştırmalar yaptı. Liang, "Geleneksel türlerden daha fazla vitamin içeriyor ve çok lezzetli" dedi. Çin, uzayda ıslah teknolojisini yeryüzünde tarıma uygulama arayışında olan öncü ülkelerden biri. Dünyanın en yüksek nüfuslu ülkesi, 1987'de ilk uzayda ıslah deneyini gerçekleştirdi: Uzaya bir uydu üzerinde tohum paketleri fırlattı ve kozmik radyasyona maruz bıraktıktan sonra onları Dünya'ya geri getirdi.
O zamandan bu yana, yüzlerce bitki türü tohumu, Çin'in onlarca Dünya'ya geri getirilebilir uydusu ve Shenzhou uzay araçları ile seyahat etti. Son otuz yılda, Çin'in uzayda ıslah programı, sebze ve meyvelerden çiçeklere kadar 300'den fazla mahsul çeşidi ve 700 yeni bitki türünün geliştirilmesine yardımcı oldu. Toplam ekim alanı, aşağı yukarı Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Massachusetts eyaletinin yüzölçümüne eşit olan 2,8 milyon hektarı aştı. Aynı zamanda Çin'in Uzay Islahı Endüstrisi İnovasyon Birliği Genel Sekreteri olan Zhao, söz konusu çalışmaların tahıl üretimini 1,6 milyar kg artırdığını ve 240 milyar yuan (yaklaşık 35,6 milyar ABD doları) değerinde ekonomik fayda sağladığını söyledi.
Çin'in orta kesimindeki Henan eyaletinde yaşayan Liu Shunde, uzay teknolojisinden yararlanmış bir çiftçi. Liu, 2016 yılında, 13 gramlık pırasa tohumunu, dünyaya geri getirilebilir bir bilim uydusunda 12 gün boyunca yörüngeye gönderdi. Yeryüzünde dört yıl süren araştırmalardan sonra, uzay koşullarına maruz kalan pırasa mutasyonları, soğuğa ve hastalığa karşı daha güçlü dirençli yeni bir çeşit yarattı. O zamandan bu yana Liu'nun işleri hızla gelişti, daha büyük alanlarda ekim yaptı, daha yüksek verim ve daha fazla gelir elde etti. Ülke genelinden benzeri hikayeler gelirken artık uzay ıslahı, Çinli çiftçilerin üretkenliklerini artırmalarına yardımcı olan yenilikçi bir yaklaşımı temsil ediyor. Çin'in uzay istasyonu projesinin temel teknoloji doğrulama aşaması sırasında tüm uçuş görevlerinde uzayda ıslah testleri yapıldı. Binlerce mahsul tohumu ve mikroorganizma uzaya taşındı ve Shenzhou-12 ve Shenzhou-13 mürettebatları tarafından Dünya'ya geri getirildi. 5 Haziran'da uzaya gönderilen Shenzhou-14'teki taykonotlar orada daha fazla ıslah deneyi yapacak. Zhao, uzay endüstrisinin ilerlemesiyle insanların uzaya daha fazla tohum taşıyacağını ve gelecekte küresel tarımsal kalkınma, biyolojik çeşitliliğin korunması ve iklim değişikliği için yeni çözümler sunabilecek bir "uzay vahası" yaratacağına inanıyor.
