BEİJİNG, 21 Kasım (Xinhua) -- Fırlatılan roketlerin sayısı, gezegen misyonları ve uydu faaliyetleri artmaya devam ettikçe, uzaydaki hurdalar da artıyor. Çok sayıda insan, Dünya'nın yörüngesindeki çöp miktarının nasıl azaltılacağını sorguluyor. Çin şimdilerde, yeni konuşlandırdığı "yelken" teknolojisi ile buna bir çözüm bulmuş olabilir. Bozuk roket gövdeleri, artık kullanılmayan uydular ve yörünge çarpışmalarından kalan parçalar da dahil olmak üzere yüz milyonlarca insan yapımı enkaz parçası sürekli olarak Dünya'nın etrafında dönüyor. Uzay çöpü sorununu çözmeye hevesli olan Çinli uzay bilimi insanları, hayatlarının sonuna gelmiş uzay araçlarını yörüngeden çıkarmak için büyük bir "yelken" kullanmayı başardı.
Kalınlığı bir kılın çapının onda birinden daha az olan ince bir filmden yapılmış yelken benzeri bir alet olan yörüngeden çıkarıcı, katlandığında yaklaşık olarak bir yetişkinin avucu büyüklüğünde, ancak açıldığında 25 metrekarelik bir alanı kaplayabiliyor. Bir uzay aracı hizmet dışı bırakıldığında, içindeki yelken otomatik olarak açılabiliyor. Bir kez yerleştirildikten sonra da, hava sürtünmesinin etkilerini artıracak, uzay aracını yörüngede yavaşlatacak ve yanacağı Dünya atmosferine inişini hızlandıracak. Bilim insanları bu teknolojiyi uzay görevlerinde önceden test etti. En son örnek, 23 Haziran'da Çin'in güneybatısından üç uyduyu yörüngeye taşıyan Uzun Yürüyüş-2D taşıyıcı roketinin fırlatılması oldu. Rokete takılı yörüngeden çıkaran yelken, üç gün sonra açıldı. Aleti yapan Shanghai Uzay Uçuşu Teknolojisi Akademisi'ne göre bu olay, büyük bir yörüngeden çıkarma aletinin bu şekilde konuşlandırıldığı ilk sefer oldu.
Akademi Başkanı Li Yide, "Yelken aletinin kullanılması, değerli yörünge kaynaklarının serbest bırakılmasına yardımcı olacak" dedi. 700 kilometre yükseklikteki 15 kilogramlık bir uydu örneğini veren Li, yörüngeden çıkarma önlemleri alınmadığı takdirde bu uydunun hizmet ömrünün bitiminden sonra 120 yıl daha yörüngede kalacağına dikkat çekti. Li, ancak uyduya 2 metrekarelik bir yelken yerleştirerek yörüngede kalma süresinin 10 yıldan daha aza indirilebileceğini söyledi. Robotik kollar, ipler ve ağlar gibi geleneksel uzay çöpü temizleme yöntemlerinden farklı olarak yörüngeden çıkaracı aletin, ek yakıt tüketimi olmaksızın uzay çöpünü azaltabildiğini belirten Li, çalışması için sadece az miktarda elektrik gerektirdiğini de kaydetti. Li'nin akademisi 10 yılı aşkın süredir yelken teknolojisi üzerinde çalışıyor ve ürünleri artık mikro-nano uydulardan tonlarca ağırlığa sahip büyük fırlatma araçlarına kadar çeşitli uzay araçlarının yörüngeden çıkarma gereksinimlerini karşılayabiliyor. Yelken cihazı, bu yılki Airshow China'da halka tanıtıldı. Çin, son yıllarda yörüngede çarpışma riskini azaltmak ve uzayda sürdürülebilir insan faaliyetini sağlamak için araştırma çabalarını yoğunlaştırdı. Ülke, uzay enkazı temizleme alanında yeni teknolojileri test etmenin yanı sıra, uzay enkazı izlemeyi iyileştirme ve planlanan bir Dünya'ya yakın nesne savunma sistemi ile uzay ortamını yönetme sistemini genişletmeyi taahhüt ediyor.