BEİJİNG, 13 Haziran (Xinhua) -- Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Wang Wenbin, Pazartesi günü yaptığı açıklamada ABD'nin, ekonomik zorlama politikasına, tek taraflı yaptırımlarına, sınır aşan yargı yetkisine ve diğer piyasa dışı uygulamalarına çeki düzen vermesi gerektiğini belirtti. Basında yer alan haberlere göre ABD, İngiltere, Kanada, Avustralya, Yeni Zelanda ve Japonya 9 Haziran'da ortak bir bildiri yayımladı. Bildiride imzacı ülkelerin, ticaretle ilgili ekonomik zorlama politikaları ile pazar odaklı olmayan politika ve uygulamaların çok taraflı ticaret sistemini tehdit ettiği ve ülkeler arasındaki ilişkilere zarar verdiği yönündeki kaygıları dile getirildi.
Söz konusu ülkeler ayrıca yaygın sübvansiyonlar, kamu kuruluşlarının rekabete aykırı uygulamaları, zorunlu teknoloji transferi ve kurumsal karar alma mekanizmalarına hükümet müdahalesinden duydukları kaygıya da değindi. Altı ülke, devlet destekli zorla çalıştırma uygulaması da dahil olmak üzere zorla işçi çalıştırmanın küresel tedarik zincirindeki yeri konusunda ciddi endişe duyduklarını belirtti. Wang, günlük basın toplantısında bu bildirinin ABD ile Beş Göz ittifakını oluşturan müttefikleri ve Japonya tarafından yayımlandığını, ancak bildirideki her bir cümlenin ABD'nin yaklaşımını yansıttığını vurguladı.
Sözcü, "ABD'nin Çip ve Bilim Yasası, federal fon alan şirketlerin Çin'deki gelişmiş yarı iletken üretim kapasitelerini genişletmelerini on yıl boyunca yasaklıyor. Yasa aynı zamanda, Çin'e yarı iletken ihracatını kısıtlamaları yönünde ABD müttefiklerini hem ikna edip hem de bu ülkeleri zorluyor. Bu tipik bir ekonomik zorlama değilse nedir?" dedi.
ABD'nin ulusal güvenlik kavramını diline doladığını ve Huawei, TikTok gibi şirketleri baskılamak için devlet gücünü kötüye kullandığını söyleyen Wang, "Bu açıkça piyasa dışı bir uygulama değilse nedir?" diye sordu. DTÖ'nün Temyiz Organı'na yeni yargıçların atanmasını uzun yıllardır engelleyen tek ülkenin ABD olduğuna ve böylece ihtilaf çözüm mekanizmasını felce uğrattığına işaret eden Wang, ABD'nin yürürlükteki DTÖ kararlarına uymayı da reddettiğini vurguladı. Sözcü, "Bu, çok taraflı ticaret sistemine yönelik en büyük tehdit değilse nedir?" dedi.
Wang, "ABD, Enflasyonu Düşürme Yasası'nı kabul etti, ayrımcı sübvansiyonlara başvurdu ve sübvansiyon yarışını başlattı. Bu, piyasaları altüst eden yasadışı sübvansiyonların tam karşılığı değilse nedir?" dedi.
Zorla çalıştırılma konusuna da değinen sözcü, bu konunun ABD'de ülkenin tarihi kadar eski ve kalıcı bir sorun olduğunu söyleyerek, bugün bile ABD'de 500.000'den fazla insanın halen modern kölelik ve zorla çalıştırılma boyunduruğu altında yaşadığını belirtti. Sözcü, ABD içler acısı imajını başkalarına yansıtmaya çalışırken, ABD'nin gerçekte piyasa ekonomisi ilkelerini ve uluslararası ticaret kurallarını ayaklar altına alan bir ülke olduğunu tüm dünyanın net bir şekilde görme şansı bulduğunu ifade etti. Wang, "İngiltere ve ilgili diğer ülkelerin bu bildiriyi bir kontrol listesi olarak kullanmalarını öneriyor ve ABD'yi ekonomik zorlama politikasına, tek taraflı yaptırımlarına, sınır aşan yargı yetkisine ve diğer piyasa dışı uygulamalarına çeki düzen vermeye çağırıyoruz" dedi.
