Belçikalı sağlık yetkilileri, ülkede üç vaka kaydedildikten sonra, maymun çiçeği virüsüne yakalananların üç hafta boyunca kendilerini tecrit etmek zorunda kalacaklarını açıkladı. İlki geçen cuma günü kaydedilen enfeksiyonların tümünün ülkenin liman kenti Antwerp'teki bir festivalle bağlantılı olduğu açıklandı.
Belçika’nın kararı İngiltere’deki doktorların, ülkenin enfeksiyonlarda 'önemli' bir artışla karşı karşıya olduğu ve hükümetin yayılmasının kontrol altına alınmasında 'kritik' rolü olduğu konusunda uyarmasının ardından geldi.
İngiliz Cinsel Sağlık ve HIV Derneği başkanı Dr Claire Dewsnap, salgının İngiltere'deki cinsel sağlık hizmetlerine erişim üzerinde ‘büyük bir etkisi’ olabileceğini söyledi. İngiltere Sağlık Bakanı Sajid Javid dün 11 İngiliz'in daha virüs için pozitif test ettiğini ve bunun vaka toplamı 20'ye çıkardığını açıkladı. Bununla birlikte, Avrupa'da 100 enfeksiyon daha kaydedildi.
Dr. Dewsnap, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, ‘Hükümetin yanıtı burada gerçekten kritik. Önümüzdeki hafta daha fazla teşhis olacak.Kaç tane olacağını söylemek zor. Beni en çok endişelendiren şey, Avrupa genelinde enfeksiyonların olması, bu yüzden virüs çoktan yayıldı. Zaten genel nüfusta dolaşıyor. 'Önümüzdeki iki veya üç hafta içinde gerçekten önemli rakamlar olabilir’ diye konuştu.
Diğer taraftan Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), hastalığın tipik olarak bulunmadığı ülkelerde yayılıımı artırdığı için dünya genelinde daha fazla maymun çiçeği vakasının tespit edilmesinin beklediğini söyledi. DSÖ, geçen Cumartesi günü 12 üye devletten virüs için endemik olmayan 92 doğrulanmış vaka ve 28 şüpheli maymun çiçeği vakası bildirildiğini belirterek, önümüzdeki günlerde ülkelere maymun çiçeği virüsünün yayılımının nasıl azaltılacağı konusunda daha fazla rehberlik ve tavsiye sağlayacağını da sözlerine ekledi.
The London School of Hygiene & Tropical Medicine'de bulaşıcı hastalık epidemiyolojisi uzmanı olan Profesör David Heymann, ‘Popülasyona maymun çiçeği virüsünün cinsel bir form, yani bir genital form olarak girmiş olabileceği görülüyor. Diğer cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar gibi yayılıyor, bu da dünya çapında bulaşmasını arttırdı. Hastalığın tipik lezyonları çok bulaşıcı olduğu için yakın temas anahtar bulaşma yoludur. Örneğin, hasta çocuklara bakan ebeveynler ve sağlık çalışanları risk altındadır’ değerlendirmesinde bulundu.
Öte yandan Avrupa'daki bir avuç vakanın erken genomik dizilimi, 2018'de İngiltere, İsrail ve Singapur'da sınırlı bir şekilde yayılan türle benzerlik olduğunu öne sürdü. Heymann, virüsün endemik olduğu ülkelerin dışında dolaşmasının 'biyolojik olarak makul' olduğunu, ancak COVID-19 karantinaları, sosyal mesafe ve seyahat kısıtlamaları nedeniyle büyük salgınlara yol açmadığını söyledi.
İNSANLARDA İLK DEFA 50 YIL ÖNCE GÖRÜLDÜ
Tarihte ilk olarak 1958'de maymunda bulunan virüs, insanlar arasında ilk defa 1970'te Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde kayıtlara geçti. Kısa zamanda 11 Afrika ülkesine sıçrayan virüs, Afrika'nın dışında ilk olarak 2003'te ABD'de yayıldı.
Şimdiye kadar en çok Afrika'da etkili olan virüs, 2017'de Nijerya'da en büyük salgına yol açarken ülkede 200 kişi virüse yakalandı ve vakaların yüzde 3'ü hayatını kaybetti.
MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜNDEN ÖLÜM ORANI NE KADAR?
Endemik bir virüsün neden olduğu nadir hastalıklardan biri olarak bilinen maymun çiçeği, Kongo ve Batı Afrika türü olmak üzere ikiye ayrılıyor. Virüsün Kongo türünün yüzde 10'a kadar ölüm riski bulunurken Batı Afrika türünün ise her 2 vakadan birinde yüzde 1 ölüm oranına sahip olduğu biliniyor.
Genellikle hayvandan insana ve nadiren insandan insana yakın temasla bulaşan virüs, vücutta yüksek ateş ve kaşıntılı kabarcıklara yol açabiliyor.
MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ NASIL BULAŞIYOR?
‘Maymun çiçeği’, enfekte biriyle yakın temas halinde bulaşıyor. Virüs, vücuda, deri üzerindeki yara ve çatlaklardan, solunum yoluyla ya da ağız, burun ve gözden giriyor. Virüs, maymun, fare, sincap gibi enfekte hayvanlarla temas ile de bulaşıyor. Kıyafet ya da yataktan da geçmesi mümkün.
ÇİÇEK AŞILARI VİRÜSE KARŞI YÜZDE 85'E KADAR ETKİLİ
Maymun çiçeği vakalarının başka ülkelere yayılarak küresel salgına dönüşme ihtimali tartışılırken, virüsün ölüm riskine karşı etkili bir aşının olup olmadığı da merak ediliyor.
Konuya ilişkin İngiltere Sağlık Güvenliği Ajansı, maymun çiçeği virüsü için özel bir aşı olmadığını, ancak çiçek hastalığı aşısının bir miktar koruma sağladığını belirterek, ihtiyaç duyulanlara aşının teklif edildiği bilgisini paylaştı.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verileri de çiçek hastalığını yok etmek için kullanılan aşıların maymun çiçeği virüsü hastalığına karşı da yüzde 85'e kadar etkili olduğunu gösteriyor.