SİNGAPUR, 10 Haziran (Xinhua) -- Çin'in önerdiği Küresel Güvenlik İnisiyatifi (GSI) dahil olmak üzere Asya-Pasifik bölgesinin güvenliği ve sürdürülebilir çözümlere odaklanan 19. Shangri-La Diyaloğu, Kovid-19 pandemisi nedeniyle verilen iki yıllık aranın ardından Cuma günü Singapur'da başladı. Zirve Pazar gününe kadar sürecek.
Üç günlük zirvede, yedi genel oturum ve iki bakanlar arası yuvarlak masa toplantısının yanı sıra 40'tan fazla ülke veya bölgeden delegelerin bölgesel ve küresel güvenlik konularında görüş alışverişinde bulunacağı üç eş zamanlı özel oturum düzenlenecek. Güneydoğu Asya ve daha geniş olarak Asya bölgesi, Avrupa, Kuzey Amerika ve Ortadoğu'dan üst düzey savunma bakanlarının da zirveye katılması ve konuşma yapması bekleniyor.
Zirvenin gündemine göre, bir genel oturumda konuşma yapacak olan Çin Devlet Konseyi Üyesi ve Savunma Bakanı Wei Fenghe'nin Çin'in gerçek çok taraflılık, bölgesel barış ve istikrarın yanı sıra insanlığın ortak geleceğini inşa etmeye ilişkin politika, ilke ve eylemlerini tanıtması bekleniyor. Zirvenin öne çıkan konulardan biri, küresel güvenlik zorlukların üstesinden gelmek için Çin'in çözümleri ve bilgeliğiyle katkıda bulunan yeni bir küresel kamu malı olarak görülen Küresel Güvenlik İnisiyatifi (GSI). Analistler, inisiyatifin uygulanmasının Shangri-La Diyaloğu'nda muazzam ilgi çekeceğini söyledi.
Londra merkezli Asya Stratejik Çalışmalar Enstitüsü'nün idari direktörü James Crabtree, "Wei Fenghe'yi IISS Shangri-La Diyaloğu'nda ağırlamayı ve bölgesel ve küresel güvenlik düzeni için bu kritik zamanda görüşlerini duymayı sabırsızlıkla bekliyoruz" dedi. Malaya Üniversitesi Çin Çalışmaları Enstitüsü'nde öğretim üyesi olan Mahmud Ali, Çin'in önerdiği Küresel Güvenlik İnisiyatifi'nin "ortak bir geleceği olan bir topluluk" inşa etmeye yönelik bir adım olarak yorumlanabileceğini söyledi. Ali, Küresel Güvenlik İnisiyatifi'ni insanlığı tek bir gezegeni paylaşan, güvenliği her bir birey ve toplumu etkileyen ve dolayısıyla ortaklaşa savunulması ve ileriye götürülmesi gereken bölünmez, tek ve birleşik bir gövde olarak gördüğünü söyledi. Ali, bu vizyonun güvenlik boyutunu "dar olarak tanımlanmış siyasi-askeri parametrelerden" "gezegensel varoluşun ortak doğasına, farklılıklar üzerindeki vurguyu hafifletmeye ve sınır ötesi zorluklarla mücadelede işbirlikçi yaklaşımları mümkün kılmaya odaklanmaya" doğru genişlettiğine inanıyor.
Çok kutuplu bir bölgede jeopolitik rekabeti yönetmek, Myanmar'daki durum, iklim güvenliği ve deniz güvenliği tartışılacak diğer konular arasında bulunuyor. Bu arada uzmanlar, Amerika Birleşik Devletleri'nin bu hafta düzenlenen ve ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin'in "Amerika Birleşik Devletleri'nin Hint-Pasifik Stratejisi'nin Bundan Sonraki Adımları" başlıklı bir konuşma yapacağı Asya'nın en önemli güvenlik toplantısını kendi Hint-Pasifik Stratejisi'ni daha fazla benimsetmek için kullanmak isteyebileceği uyarısında bulunuyor.
Çin Ulusal Savunma Üniversitesi'nde doçent olan Kıdemli Albay Zhang Chi, Xinhua'ya verdiği demeçte Amerika Birleşik Devletleri'nin Çin'i izole etmek, Asya ülkelerini bölmek ve ASEAN'ın bölgedeki merkezi rolünü baltalamak için Hint-Pasifik Stratejisi'ni uygulamaya yönelik her türlü çabayı gösterdiğini söyledi. Zhang, Washington'ın Çin'i kuşatacak bir "Asya-Pasifik NATO'su" kurmak için Taiwan ve Güney Çin Denizi dahil olmak üzere hassas güvenlik konularını körükleyerek bölgedeki gerilimi artırmaya çalıştığını da sözlerine ekledi. "ABD'nin amacı Çin'in gelişimini kontrol altına almak, bölgedeki ülkeleri Çin ya da ABD'nin yanında yer almaya zorlamak ya da teşvik etmektir" ifadelerini kullanan Zhang, bunun "bölgesel dayanışmayı ve uyumu yok edeceğini ve bölünmelere, hatta çatışmalara neden olacağını" da sözlerine ekledi.