Xi Jinping

Analiz: Mevcut küresel konjonktürde Xi-Biden görüşmesi neden önemli? Image Carouse

Abone Ol

ABD'nin San Antonio kentindeki Texas Üniversitesi'nde Siyaset Bilimi Profesörü olan Jon Taylor, Xinhua'ya yaptığı açıklamada, "Çin-ABD ilişkileri muhtemelen dünyadaki en önemli ikili ilişki" dedi.

SAN FRANCİSCO, 15 Kasım (Xinhua) -- Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping ile ABD Başkanı Joe Biden, bir yıl önce Endonezya'nın Bali adasındaki son görüşmelerinden bu yana ilk kez yüz yüze görüşecek. Küresel önem taşıyan görüşme, ikonik kent manzarasına sahip San Francisco kentinde gerçekleşecek. Karmaşık küresel görünüm ve pandemi sonrası ekonomik toparlanmanın getirdiği güçlüklerin hakim olduğu bir dönemde yapılacak toplantının tesirinin farkında olan uluslararası toplum, nefesini tutarak gözünü toplantıya dikmiş durumda. ABD'nin San Antonio kentindeki Texas Üniversitesi'nde Siyaset Bilimi Profesörü olan Jon Taylor, Xinhua'ya yaptığı açıklamada, "Çin-ABD ilişkileri muhtemelen dünyadaki en önemli ikili ilişki" dedi.

ASYA-PASİFİK'TE REFAH DÜZEYİNİN ARTIRILMASI

Bölge haritası incelendiğinde, Xi'nin "büyük Pasifik Okyanusu'nun hem Çin ve ABD'yi hem de diğer ülkeleri kucaklayacak kadar geniş olduğu" şeklindeki ifadesinin özü anlaşılıyor. Uluslararası Para Fonu, Ekim ayında Asya ve Pasifik bölgesinin ekonomik görünümüne ilişkin raporunda, Asya-Pasifik bölgesinin 2023 yılında küresel büyümenin yaklaşık üçte ikisine katkıda bulunma yolunda ilerlediğini ve küresel anlamda ekonomik açıdan en müreffeh bölge olduğunu belirtmişti. Çin ve ABD, Asya-Pasifik bölgesinin iki dev ülkesi. ABD teknoloji ve finans alanındaki uzmanlığı ile öne çıkarken, Çin ise önemli bir ekonomik büyüklüğe ve pazar alanına sahip.

ABD'nin Kaliforniya eyaletinin San Francisco kentinde düzenlenen Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) Maliye Bakanları Toplantısı sırasında konuşma yapan ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, 13 Kasım 2023. Yellen, Pazartesi günü yaptığı konuşmada ABD-Çin arasındaki son temasların iki tarafı "doğru yola" sevk ettiğini söyledi. (Fotoğraf: Li Rui/Xinhua)

Asya Kalkınma Bankası'nın kısa süre önce yayımladığı Asya Ekonomik Entegrasyon Raporu 2023 başlıklı raporda, Asya'daki ekonomik toparlanmanın, özellikle toplam büyümenin yüzde 64,2'sini oluşturan Çin sayesinde meydana geldiği belirtilerek Çin'in oynadığı önemli rolün altı çizildi. Bu durum Çin ve ABD'nin, Asya-Pasifik bölgesinin "dengeleyici payandası" ve "dinamosu" olarak işlev gördüğünü gösteriyor. Çin-ABD ilişkileri iyi olduğunda bölge bundan istifade ederken, ilişkiler bozulduğunda bölge de zarar görüyor.

ORTAK ÇIKARLAR İÇİN İŞBİRLİĞİ

Xi, defalarca dile getirdiği "Büyük ülkeler, büyük ülke gibi hareket etmeli" düsturundan yola çıkarak, küresel ekonomideki iki nüfuzlu ülke olan Çin ve ABD'nin dünyayı geleceğe taşıma sorumluluğu bulunduğunu ve sorumluluk ruhu sergilemeleri gerektiğini kaydetti. Xi'ye göre iklim değişikliği gibi küresel meselelerin çözümü de Çin ve ABD arasında işbirliği yapılmasını gerektiriyor. Birbirine bağlı dünyada karşılaşılan zorluklar, tek taraflı yaklaşımları terk etmek gerektiğinin anlaşılmasını zorunlu kılıyor.

ABD'nin San Francisco kentinde gün batımında Golden Gate Köprüsü manzarası, 11 Kasım 2023. (Fotoğraf: Li Rui/Xinhua)

Ukrayna'da devam eden kriz ve Filistin-İsrail çatışması gibi jeopolitik gerilimler karşısında, iki ülke arasındaki işbirliğine her zamankinden daha fazla ihtiyaç duyuluyor. ABD merkezli dijital medya internet sitesi The Hill'de yayımlanan bir köşe yazısında, "Gazze'deki son savaş ABD'lilere Çin'in ABD ya da dünya barışı için bir tehdit olmadığını hatırlatmakla kalmayıp, Washington ve Beijing'in Ortadoğu'daki çatışma dahil olmak üzere ortak küresel sorunların çözümünde birlikte çalışması için bir fırsat da sunuyor. ABD'nin Çin politikasını baştan yazmasının zamanı geldi" ifadeleri yer aldı.